انکار وصیت حضرت زهرا به دفن شبانه

ابن‏تیمیه در این ارتباط می‌‌نویسد:

وکذلک ما ذکره من إیصائها أن تدفن لیلا ولا یصلی علیها أحد منهم لا یحکیه عن فاطمه ویحتج به إلا رجل جاهل یطرق على فاطمه ما لا یلیق بها وهذا لو صح لکان بالذنب المغفور أولى منه بالسعی المشکور فَاصَّلاه المسلم علی غیره زیاده خیر تصل إلیه ولا یضر أفضل الخلق.

همچنین آنچه را که علامه حلی نقل کرده که حضرت فاطمه وصیت کردند ایشان را شبانه دفن کنند و کسی بر ایشان نماز نگذارد، این مطلب را کسی از فاطمه حکایت نمی‌کند و به جز فرد جاهل بر آن که به حضرت فاطمه مطلبی را نسبت داده که لایق آن نیست احتجاج نمی‌کند.

این مطلب اگر صحیح باشد به گناه بخشیده شده سزاوارتر است تا سعى مشکور، چون نماز مسلمان بر دیگرى خیر زایدى است که به او می‌رسد.([۱])

نقد و بررسی:

حضرت زهرا÷ برای مبارزه سیاسى با دستگاه حاکم و آگاه کردن مردم از بى‏عدالتى آنان چنین وصیتى کرد. او می‌خواست مردم سؤال کنند که چرا دختر پیامبر| باید شبانه دفن شود؟ و اگر مردم از سرّ این وصیت آگاه شوند به عدم مشروعیت خلافت و بى‏عدالتى آنان پى خواهند برد.

حضرت زهرا÷ نخواست تا آنان با حضور خودشان وانمود کنند ما خلیفه به حق مسلمین هستیم و با اهل‌بیت پیامبر مشکلى نداریم. هر سیاست‌مدارى می‌فهمد این وصیت چه تأثیر سوئى بر دستگاه خلافت تا روز قیامت داشته است. علاوه بر آن؛ نماز هر کس بر جنازه شخصى منشأ خیر زائد نخواهد بود و حضرت زهرا÷ نیز مطابق آیه تطهیر و برخى احادیث، از هر خطا و اشتباهی مصون است. کسى که این‌گونه وصیت کرده، از دستگاه خلافت غضبناک بوده و نتیجه‌اش این است که آنان مورد غضب پیامبر| نیز قرار گرفته‏اند؛ زیرا آن حضرت فرمودند:

فاطمه پاره تن من است هر کس او را به غضب در آورد به طور حتم مرا به غضب درآورده است.([۲])

این حدیث دلالت بر عصمت حضرت زهرا÷ دارد. اگر حضرت در تمام امورش ـ از جمله غضب کردن ـ معصوم نبود، خداوند به طور مطلق در تمام موارد غضب کردن ایشان،‏ غضب نمی‌نمود. نتیجه این‏که حضرت زهرا÷ با این وصیت تا روز قیامت، حجت را براى کسانى که براى حکومت خلیفه اول ارزشى قائلند تمام کرد.

ابن‏تیمیه در اصل وصیت و این‏که حضرت زهرا÷ شبانه توسط على× دفن شد شک دارد و بر فرض ثبوت این قضیه، بر حضرت زهرا÷ ایراد و اشکال می‌گیرد، در حالى‏که مطابق نصوص معتبر نزد فریقین، هم وصیت به دفن شبانه و هم دفن حضرت شب هنگام، از مسلّمات است. بخارى([۳])، یعقوبى([۴])، ابن‏ابى‌الحدید([۵])، توفیق ابوعلم‏([۶]) و دیگران این قضیه را نقل کرده‏اند. مسلم در ضمن قضیه غضب حضرت زهرا÷ بر ابوبکر و وفات ایشان می‌گوید:

… على× خبر وفات حضرت فاطمه÷ را به ابوبکر نرساند و خودش بر او نماز گزارد.([۷])

جمع‌بندی

ابن‌تیمیه شبهاتی را پیرامون مقام حضرت زهرا÷ بیان می‌‌کند که تن هر مسلمانی را به لرزه در می‌‌آورد؛ وی معتقد است که آمدن خلیفه دوم بر درب خانه دختر پیامبر اکرم| به علت نفاق حضرت فاطمه÷ بود و می‌‌خواست ببیند که آیا در خانه علی× اموالی از پیامبر| به جا مانده است یا نه!!

او اعتراض‌‌هایی در مورد حزن و شکوه و قهر حضرت بیان می‌‌کند که قلب هر مؤمنی را به درد می‌‌آورد! با این که پیامبر فرمود: «ان الله یغضب لغضبک ویرضی لرضاک» و بخاری و حاکم نیشابوری و هیثمی و… این قول را از قول رسول خدا| درباره حضرت زهرا÷ نقل کرده‌اند اما ابن تیمیه نمی‌پذیرد همچنین حزن و شکوه و… حضرت زهرا اعتراض می‌کند در حالی‌که بخاری و مسلم و ابن حیان و… نقل کرده‌اند که فاطمه÷ تا لحظه آخر عمر، از ابوبکر ناراضی بود.

خلاصه او به ساحت مقدس پاره تن رسول اکرم| نهایت بی‌‌احترامی را روا داشته است. امید است که مسلمانان از این‌گونه عقاید کفرآلود اعلام برائت جویند و طرفداران تندروی او را، مورد مذّمت قرار بدهند.

[۱]) ابن‌تیمیه، احمد، منهاج السنهًْ، ج۴، صص ۲۴۷ و ۲۴۸.

[۲]) بخاری، محمد، صحیح بخارى، ج۵، باب مناقب فاطمه.

[۳]) بخاری، محمد، صحیح بخارى، ج۵، ص۱۷۷، باب مناقب فاطمه.

[۴]) یعقوبی، تاریخ یعقوبى، ج۲، ص۱۱۵.

[۵]) ابن ابی الحدید، شرح ابن‏ابى الحدید، ج۶، ص۵۰.

[۶]) توفیق ابوعلم اهل البیت^، ص۱۸۴.

[۷]) نیشابوری، مسلم، صحیح مسلم، ج۳، ص۱۳۸۰، ح۱۷۵۹.